Để bảo vệ và duy trì các quyền và tự do cá nhân, người dân trong một xã hội dân chủ cần phải cùng nhau hợp tác nhằm định hình nên chính phủ mà họ lựa chọn. Phương thức chính yếu để thực hiện điều này là thông qua các đảng phái chính trị.

Các đảng phái chính trị là những tổ chức tự nguyện có chức năng kết nối người dân với chính quyền. Các đảng tuyển chọn ứng cử viên và tiến hành vận động tranh cử nhằm đưa họ vào các chức vụ công, đồng thời huy động người dân tham gia vào quá trình lựa chọn các nhà lãnh đạo chính phủ.

Đảng chiếm đa số (hoặc đảng giành được quyền kiểm soát các vị trí trong chính quyền) sẽ nỗ lực đưa một loạt chính sách và chương trình khác nhau thành luật. Các đảng đối lập được quyền tự do chỉ trích các chính sách của đảng đa số và đề xuất các giải pháp thay thế của riêng mình.

Các đảng phái chính trị tạo ra cơ chế để công dân giám sát và buộc các quan chức được bầu của đảng phải chịu trách nhiệm đối với những hành động của họ trong chính phủ.

Các đảng chính trị dân chủ đặt niềm tin vào những nguyên tắc của nền dân chủ, từ đó họ thừa nhận và tôn trọng quyền lực của chính phủ do nhân dân bầu ra, ngay cả khi những người lãnh đạo của đảng họ không nắm quyền.

Cũng giống như bất kỳ nền dân chủ nào, các thành viên của nhiều đảng phái khác nhau phản ánh sự đa dạng văn hóa trong xã hội nơi các đảng đó được hình thành. Một số đảng có quy mô nhỏ, dựa trên một hệ tư tưởng chính trị nhất định. Một số khác được tổ chức xung quanh các lợi ích kinh tế hoặc lịch sử chung. Lại có những đảng là các liên minh lỏng lẻo giữa nhiều nhóm công dân, chỉ quy tụ lại vào thời điểm bầu cử.

Tất cả các đảng chính trị dân chủ, dù là phong trào quy mô nhỏ hay liên minh quốc gia lớn, đều chia sẻ những giá trị về sự thỏa hiệp và lòng khoan dung. Họ hiểu rằng chỉ thông qua các liên minh rộng lớn và sự hợp tác với các đảng phái và tổ chức khác, họ mới có thể mang lại khả năng lãnh đạo và tầm nhìn chung để giành được sự ủng hộ của nhân dân.

Các đảng dân chủ nhận thức rằng quan điểm chính trị là linh hoạt và có thể thay đổi, và rằng sự đồng thuận thường có thể xuất hiện từ quá trình va chạm giữa các ý tưởng và giá trị trong một môi trường tranh luận công khai, tự do và hòa bình.

Khái niệm “đối lập trung thành” là yếu tố cốt lõi trong bất kỳ nền dân chủ nào. Điều đó có nghĩa là tất cả các bên trong cuộc tranh luận chính trị – dù khác biệt đến đâu – vẫn chia sẻ những giá trị dân chủ nền tảng như tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng và quyền được pháp luật bảo vệ một cách bình đẳng. Các đảng thua trong các cuộc bầu cử sẽ đóng vai trò đối lập – với sự tin tưởng rằng hệ thống chính trị vẫn sẽ bảo vệ quyền được tổ chức và phát biểu của họ. Theo thời gian, đảng của họ sẽ có cơ hội vận động trở lại để trình bày quan điểm và giành được lá phiếu của người dân.

Trong một nền dân chủ, cuộc cạnh tranh giữa các đảng phái chính trị không phải là cuộc chiến sinh tồn, mà là sự cạnh tranh để phục vụ nhân dân.

Nguyễn Huy Vũ biên dịch.

Nguồn: Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Lưu tại: www.principlesofdemocracy.org