Tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm, đặc biệt là về các vấn đề chính trị và công cộng khác, là yếu tố sống còn của bất kỳ nền dân chủ nào. Các chính phủ dân chủ không kiểm soát nội dung của hầu hết các bài phát biểu bằng văn bản và lời nói. Do đó, các nền dân chủ thường chứa đựng nhiều tiếng nói thể hiện các ý tưởng và quan điểm khác nhau, thậm chí trái ngược nhau.
Theo các nhà lý luận dân chủ, một cuộc tranh luận tự do và cởi mở thường dẫn đến việc lựa chọn phương án tốt nhất và có khả năng tránh được những sai lầm nghiêm trọng.
Dân chủ phụ thuộc vào việc dân chúng biết chữ và có hiểu biết, và nhờ vào sự truy cập thông tin nó đã giúp họ tham gia đầy đủ vào đời sống công cộng của xã hội và chỉ trích những quan chức hay chính sách chính phủ thiếu sáng suốt hoặc độc tài. Công dân và các đại diện được bầu của họ nhận thức rằng dân chủ phụ thuộc vào quyền tiếp cận rộng rãi các ý tưởng, dữ liệu và quan điểm không bị kiểm duyệt.
Để cho những người tự do có thể tự cai trị chính mình, họ phải được tự do bày tỏ ý kiến — một cách công khai và nhiều lần; cả trong lời nói và văn bản.
Nguyên tắc tự do ngôn luận cần được bảo vệ bởi hiến pháp của một nền dân chủ, ngăn cản các cơ quan lập pháp hoặc hành pháp áp đặt kiểm duyệt.
Việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận là một quyền tiêu cực, tức là chỉ yêu cầu chính phủ không can thiệp vào quyền tự do phát biểu, khác với các quyền khẳng định vốn đòi hỏi hành động trực tiếp từ phía nhà nước. Trong hầu hết các trường hợp, chính quyền trong một nền dân chủ không can thiệp vào nội dung của các phát biểu bằng lời nói hoặc văn bản trong xã hội.
Các cuộc biểu tình là một phép thử đối với bất kỳ nền dân chủ nào — do đó, quyền tụ tập ôn hòa là điều thiết yếu và đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho việc sử dụng tự do ngôn luận. Một xã hội dân sự cho phép tranh luận sôi nổi giữa những người có sự bất đồng sâu sắc về các vấn đề.
Tự do ngôn luận là một quyền cơ bản, song không phải là tuyệt đối, và không thể được sử dụng để biện minh cho hành vi bạo lực, vu khống, phỉ báng, lật đổ chính quyền, hoặc truyền bá nội dung khiêu dâm, đồi trụy. Các nền dân chủ đã được củng cố vững chắc thường chỉ cho phép hạn chế quyền ngôn luận khi tồn tại một mức độ đe dọa nghiêm trọng, chẳng hạn như khi phát ngôn có khả năng kích động bạo lực, gây tổn hại sai sự thật đến danh dự của người khác, lật đổ một chính phủ hợp hiến, hoặc khuyến khích hành vi lệch chuẩn về đạo đức. Phần lớn các nền dân chủ cũng nghiêm cấm các phát ngôn kích động bạo lực chủng tộc hoặc sắc tộc.
Thách thức đối với một nền dân chủ nằm ở việc đạt được sự cân bằng: bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền tự do tụ họp, đồng thời ngăn chặn những hình thức phát ngôn thực sự khuyến khích bạo lực, đe dọa hoặc hành vi lật đổ.
Nguyễn Huy Vũ biên dịch.
Nguồn: Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Lưu tại: www.principlesofdemocracy.org