Bản tiếng Anh từ Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ.

Nguyễn Huy Vũ dịch và giới thiệu.

Giới thiệu: 

Luận cương Liên bang số 53 được viết bởi Alexander Hamilton hoặc James Madison. 

Tác giả phản bác câu tục ngữ “Ở đâu mà những cuộc bầu cử hằng năm chấm dứt, nơi đó chế độ bạo ngược khởi đầu,” cho rằng đó chỉ là kinh nghiệm ở các chính thể nơi mà chính quyền không bị ràng buộc bởi Hiến pháp tối thượng, và vì vậy mà họ có thể trì hoãn việc bầu cử để duy trì quyền lực. Ngược lại, chính phủ liên bang mới của Mỹ sẽ bị ràng buộc bởi Hiến pháp. Hơn nữa, kinh nghiệm ở các tiểu bang cho thấy rằng nhiệm kỳ ngắn hơn cũng không có nghĩa là nó sẽ đem lại tự do hơn. 

Tác giả bảo vệ quan điểm rằng nhiệm kỳ của Hạ viện kéo dài 2 năm, bằng nhiệm kỳ của Hạ viện South Carolina, là hợp lý. Lý do là vì công việc liên bang quá rộng và phức tạp. Việc duy trì nhiệm kỳ 2 năm cũng có nhiều lợi ích thực tế: nó khuyến khích người tài ứng cử dù ở xa; giữ được nhóm dân biểu giàu kinh nghiệm; giảm gian lận bầu cử (vì có đủ thời gian điều tra và truất phế). 

Do đó, nhờ Hiến pháp tối thượng, nhiệm kỳ 2 năm của Hạ viện Mỹ vừa tuyệt đối an toàn cho tự do dân chúng, vừa là điều kiện cần thiết để Quốc hội làm việc hiệu quả trên quy mô liên bang rộng lớn.

Luận cương Liên bang số 53: Cùng một chủ đề tiếp tục: Hạ viện

Tác giả: Alexander Hamilton hoặc James Madison

Kính gửi Nhân dân Tiểu bang New York,

Có thể sẽ có người nhắc nhở tôi rằng: “Nơi nào bầu cử hàng năm chấm dứt, ở đó chế độ chuyên chế bắt đầu”. Nếu quả thực những câu ngạn ngữ lưu truyền rộng rãi thường có cơ sở lý tính, thì cũng đúng không kém khi nói rằng một khi đã trở thành ngạn ngữ, chúng thường bị áp dụng máy móc vào những trường hợp mà lý do ban đầu của nó không còn phù hợp. Trường hợp trước mắt chúng ta chính là một bằng chứng rõ ràng.

Cơ sở của ngạn ngữ ấy là gì? Hiếm ai dám cho rằng giữa chu kỳ mặt trời, giữa sự thay phiên bốn mùa, với khả năng con người chịu đựng được cám dỗ của quyền lực, lại có một mối liên hệ tự nhiên nào. 

May mắn thay cho nhân loại, tự do không bị giới hạn vào một thời điểm duy nhất, mà nằm trong một khoảng độ đủ rộng để thích ứng với mọi biến đổi của xã hội dân sự. Việc bầu cử quan chức có thể diễn ra hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng năm – tùy theo nhu cầu thực tế, như đã từng xảy ra ở một số nơi. Nếu hoàn cảnh cho phép lệch khỏi quy tắc ở một phía, tại sao lại không được lệch ở phía kia?

Khi xem xét kỳ hạn bầu cử các viện dân biểu đông thành viên nhất ở các tiểu bang hiện nay, ta thấy chúng không hề thống nhất:

• Connecticut và Rhode Island: 6 tháng/lần
• Hầu hết các tiểu bang khác (trừ South Carolina): 1 năm/lần
• South Carolina: 2 năm/lần (giống như dự kiến cho chính phủ liên bang)

Như vậy, kỳ hạn dài nhất gấp bốn lần kỳ hạn ngắn nhất. Thế nhưng rất khó chứng minh rằng Connecticut hay Rhode Island được cai trị tốt hơn, hoặc hưởng tự do hợp lý nhiều hơn South Carolina; cũng không thể nói sự khác biệt về kỳ hạn bầu cử là nguyên nhân tạo ra sự vượt trội (nếu có) của bất kỳ tiểu bang nào.

Lý do duy nhất từng được đưa ra để ủng hộ quan niệm “bầu cử càng thường xuyên càng tốt” xuất phát từ kinh nghiệm của các quốc gia không có hiến pháp tối thượng đứng trên chính quyền. Ở những nơi ấy, quyền lập pháp tối cao đồng thời nắm luôn quyền thay đổi cả hình thức chính thể. Ngay cả ở Anh – nơi các nguyên tắc tự do chính trị và dân sự được bàn luận nhiều nhất – người ta vẫn công nhận quyền lực của Nghị viện là tuyệt đối, có thể thay đổi cả hiến pháp lẫn luật thường. Chính Nghị viện Anh đã nhiều lần thay đổi kỳ hạn bầu cử, gần đây nhất là kéo dài từ ba năm lên bảy năm, đồng thời tự gia hạn thêm nhiệm kỳ cho chính mình bốn năm sau khi dân chúng đã bầu.

Những tiền lệ nguy hiểm ấy khiến những người ủng hộ chính thể tự do lo sợ, và họ coi việc bầu cử thường xuyên là nền tảng bảo vệ tự do. Vì không có hoặc không thể có một hiến pháp bất khả xâm phạm đứng trên chính quyền, họ chỉ còn cách chọn một mốc thời gian đơn giản, quen thuộc – chính là một năm – làm thước đo để phát hiện sự lệch hướng dần dần về phía chuyên chế.

Nhưng biện pháp chữa cháy ấy có cần thiết đối với một chính phủ liên bang bị giới hạn bởi một bản Hiến pháp tối thượng do nhân dân lập ra và chính quyền không được phép sửa đổi hay không? Liệu tự do của nhân dân Mỹ có kém an toàn hơn khi bầu cử hai năm một lần, nhưng kỳ hạn ấy được cố định bất biến trong Hiến pháp, so với các quốc gia bầu cử hàng năm (hoặc thậm chí thường xuyên hơn) nhưng chính quyền vẫn có quyền thay đổi kỳ hạn bất cứ lúc nào?

Câu hỏi thứ hai: Liệu bầu cử hai năm một lần có cần thiết và hữu ích không?

Câu trả lời là có, vì những lý do rất rõ ràng sau đây:

(1) Một nhà lập pháp có năng lực phải kết hợp ý chí ngay thẳng, phán đoán sáng suốt và một mức độ kiến thức nhất định về các lĩnh vực mình lập pháp. Một phần kiến thức có thể thu nhận từ tư liệu khi còn là thường dân, nhưng phần quan trọng khác chỉ có thể đạt được đầy đủ qua kinh nghiệm thực tế tại vị trí đó. Do đó, nhiệm kỳ phải tương xứng với lượng tri thức thực tiễn cần thiết.

(2) Ở cấp tiểu bang, kiến thức cần thiết chỉ giới hạn trong:

• Các đạo luật thống nhất trong phạm vi tiểu bang
• Các công việc công cộng trong một khu vực nhỏ, không quá đa dạng, và là đề tài quen thuộc của mọi tầng lớp dân chúng.

(3) Ở cấp liên bang, bức tranh hoàn toàn khác:

• Luật pháp khác nhau ở từng tiểu bang;
• Công việc công cộng trải rộng trên một lãnh thổ rất lớn, đan xen phức tạp với các vấn đề địa phương;
• Đại biểu từ mỗi tiểu bang cần có hiểu biết nhất định về thương mại, cảng biển, phong tục, luật lệ, tình hình kinh tế – xã hội của tất cả các tiểu bang khác để có thể:
  • Điều chỉnh thương mại ngoại quốc bằng luật thống nhất,
  • Điều chỉnh thương mại nội địa giữa các tiểu bang,
  • Đặt thuế phù hợp và thu thuế hiệu quả,
  • Ban hành quy định thống nhất về dân quân.

(4) Những nhiệm vụ lập pháp liên bang này đòi hỏi kiến thức rộng và sâu hơn rất nhiều so với lập pháp tiểu bang. Dù theo thời gian, sự giao lưu và thông tin sẽ làm giảm bớt khó khăn, song sự phức tạp và mới mẻ của công việc liên bang vẫn luôn vượt trội, biện minh cho nhiệm kỳ dài hơn (hai năm).

(5) Ngoài ra, đại biểu liên bang còn cần hiểu biết về ngoại giao, các hiệp ước, chính sách thương mại và luật pháp của các nước khác – những kiến thức chỉ có được tốt nhất qua thực tiễn tại quốc hội.

Những lý do phụ khác:

• Khoảng cách địa lý xa xôi khiến nhiệm kỳ một năm có thể làm nản lòng những người tài giỏi nhất.
• Nhiệm kỳ hai năm giúp giảm tỷ lệ thành viên mới, giảm nguy cơ bị thao túng bởi các thế lực hoặc thành viên kỳ cựu có dụng ý xấu.
• Nhiệm kỳ một năm sẽ khuyến khích gian lận bầu cử ở các tiểu bang xa trung tâm, vì kẻ gian lận có thể giữ ghế đủ lâu trước khi bị phế truất.

Tổng hợp tất cả các yếu tố trên, chúng ta có cơ sở để khẳng định rằng:

Bầu cử hai năm một lần không chỉ an toàn cho tự do của nhân dân, mà còn cần thiết và hữu ích cho công việc của chính phủ liên bang.

PUBLIUS.