Tác giả: Nguyễn Huy Vũ.
Luận cương Liên bang (The Federalist, hay thường được gọi là The Federalist Papers) là một loạt 85 bài tiểu luận được viết bởi Alexander Hamilton, John Jay và James Madison giữa tháng 10 năm 1787 và tháng 5 năm 1788. Những bài tiểu luận này được xuất bản dưới dạng ẩn danh khi các tác giả dùng chung một bút danh “Publius,” và cho đăng trên các tờ báo của bang New York vào thời điểm đó.
Luận cương Liên bang được viết và xuất bản nhằm kêu gọi người dân New York phê chuẩn Hiến pháp mới, vốn được soạn thảo tại Philadelphia vào mùa hè năm 1787. Khi vận động cho việc thông qua Hiến pháp mới nhằm thay thế cho các Điều khoản Liên bang hiện hành, các bài tiểu luận giải thích chi tiết từng điều khoản của Hiến pháp. Vì lý do này, và vì Hamilton và Madison đều là thành viên của Hội nghị Hiến pháp, Luận cương Liên bang ngày nay thường được sử dụng để giúp giải thích ý định của những người soạn thảo Hiến pháp.
Các bài tiểu luận của Luận cương Liên bang chủ yếu được xuất bản trên hai tờ báo của bang New York: The New York Packet và The Independent Journal. Sau đó, chúng được in lại trên các tờ báo khác ở bang New York và ở một số thành phố tại các bang khác. Một ấn bản in, có chỉnh sửa và sửa lỗi bởi Hamilton, đã được xuất bản vào năm 1788 bởi các nhà in J. và A. McLean. Một ấn bản khác do nhà in Jacob Gideon xuất bản vào năm 1818, với các sửa đổi và chỉnh sửa của Madison, là ấn bản đầu tiên xác định tên tác giả của từng bài tiểu luận. Tuy vậy, do lịch sử xuất bản của nó, việc phân công tác giả, đánh số và cách diễn đạt chính xác có thể khác nhau giữa các ấn bản khác nhau của Luận cương Liên bang.
Trên đây là những lời tóm tắt về lịch sử hình thành của Luận cương Liên bang từ trang nhà của thư viện Quốc hội Hoa Kỳ.
Một cách ngắn gọn, Luận cương Liên bang là diễn ngôn của Hiến pháp Hoa Kỳ ngày nay và nó được viết ra bởi ba trong số những người cha lập quốc của Hoa Kỳ.
Việt Nam, theo dòng phát triển của văn minh nhân loại, trước sau gì cũng sẽ chuyển sang một chế độ dân chủ. Việc kế thừa, học hỏi, và tham khảo những tư tưởng dân chủ và phương thức xây dựng quốc gia của các nước đi trước là điều mà nhiều nước đã làm, và Việt Nam chắc chắn cũng không ngoại lệ. Nó cũng như cách mà những người cha lập quốc của Hoa Kỳ đã kế thừa những tư tưởng dân chủ và pháp trị từ Châu Âu và xây dựng nên một nước Hoa Kỳ tự do dựa trên những lý tưởng này.
Bản dịch dưới đây dựa trên bản điện tử đăng trên trang nhà của thư viện Quốc hội Hoa Kỳ. Nó vốn được biên soạn bởi các học giả dựa trên nhiều phiên bản có sẵn của các bài tiểu luận cho dự án Project Gutenberg. Một ấn bản in gốc của nó có tên The Federalist, do Jacob E. Cooked biên tập (Middletown, Conn., Wesleyan University Press, 1961).
Vì sự giới hạn của thời gian và nguồn lực, trước hết tôi sẽ dịch những bài quan trọng nhất của loạt tiểu luận này. Tập trung chủ yếu nhằm giải thích lý do của việc có hệ thống liên bang, tư tưởng cộng hoà, sự cần thiết của việc tách biệt quyền lực, hệ thống quốc hội hai viện, hệ thống bầu cử cử tri đoàn, nhiệm kỳ và vai trò tổng thống, và toà án nhân dân tối cao.
Nguyễn Huy Vũ
1/12/2024