Giới thiệu

Luận cương liên bang số 64 của John Jay thảo luận về một quyền hạn quan trọng của Thượng viện đó là Tổng thống, với sự đồng ý và tư vấn của Thượng viện, có quyền ký kết các hiệp ước nếu có sự đồng thuận của hai phần ba số thượng nghị sĩ hiện diện. Tại sao Thượng viện và tổng thống lại được tin tưởng giao nhiệm vụ này, thì tác giả lập luận dựa vào các ý chính như sau: 

Thứ nhất là tầm quan trọng của quyền ký kết hiệp ước. Quyền ký hiệp ước, đặc biệt về chiến tranh, hòa bình và thương mại, là một nhiệm vụ quan trọng, cần được giao cho những người có năng lực và hành động vì lợi ích quốc gia. Hiến pháp quy định Tổng thống, với sự đồng ý của hai phần ba Thượng viện, có quyền ký hiệp ước.

Thứ hai là phải lựa chọn được lãnh đạo phù hợp. Tổng thống được chọn bởi nhóm cử tri đặc biệt, và thượng nghị sĩ do cơ quan lập pháp bang bổ nhiệm. Điều này đảm bảo việc tạo ra một nhóm người thông thái và đáng kính. Độ tuổi tối thiểu (35 cho Tổng thống, 30 cho thượng nghị sĩ) giúp chọn người có kinh nghiệm, tránh những người chỉ có vẻ ngoài nổi bật.

Thứ ba là cần sự ổn định và chuyên môn. Hiệp ước đòi hỏi sự am hiểu và kế hoạch nhất quán. Thượng viện, với nhiệm kỳ dài và không thay thế toàn bộ cùng lúc, đảm bảo tích lũy chuyên môn và duy trì tính liên tục trong chính sách.

Và thứ tư là chính quyền cần một sự phối hợp giữa hiệp ước và luật pháp. Thương mại và hàng hải cần một hệ thống ổn định. Thượng viện phê chuẩn cả hiệp ước và luật pháp để đảm bảo sự thống nhất trong chính sách quốc gia.

Tác giả cũng không quên phản bác các ý kiến phản đối. Ý kiến đầu tiên đó là hiệp ước có hiệu lực như luật, và chỉ các nhà lập pháp mới nên ký kết chúng. Tác giả phản biện rằng Hiến pháp cho phép Tổng thống và Thượng viện làm điều này là hợp pháp, vì các nhánh chính phủ đều có thể tạo ra các quy định ràng buộc.  

Ý kiến phản đối thứ hai đến từ những người không thích việc hiệp ước trở thành “luật tối cao của đất nước” và luật này không dễ bị thay đổi. Tác giả phản biện rằng hiệp ước không dễ thay đổi vì là thỏa thuận quốc tế, cần sự đồng ý của cả hai bên, không khác gì quy tắc quốc tế hiện hành.  

Ý kiến phản đối thứ ba cho rằng Tổng thống và Thượng viện có thể ký kết các hiệp ước ưu ái một số bang hơn các bang khác hoặc hành động không trung thực. Tác giả phản biện rằng mọi bang đều có đại diện bình đẳng trong Thượng viện, và các lãnh đạo không có lợi ích riêng để ký hiệp ước bất lợi. Tham nhũng khó xảy ra, và nếu có, hiệp ước gian lận sẽ vô hiệu theo luật quốc tế.

Và ý kiến cuối cùng liên quan đến trách nhiệm giải trình, thì tác giả cho rằng Tổng thống và thượng nghị sĩ chịu trách nhiệm thông qua danh dự, nghĩa vụ, và nguy cơ bị luận tội. Hiến pháp chọn người tài năng và chính trực, đảm bảo hiệp ước được ký kết vì lợi ích tốt nhất của quốc gia.

Tóm lại, tác giả lập luận rằng Thượng viện là cơ quan phù hợp để phê chuẩn hiệp ước nhờ tính độc lập, chuyên môn và sự cân bằng với Tổng thống, đảm bảo lợi ích quốc gia được bảo vệ.

Bản dịch:

Luận cương liên bang số 64: Quyền hạn của Thượng viện

Từ New York Packet, ngày 7 tháng 3 năm 1788.

Tác giả: John Jay.

Kính gửi Nhân dân Bang New York:

Một số người chỉ trích toàn bộ Hiến pháp được đề xuất, dù một số phần trong đó rõ ràng là tốt. Thường thì những người phản đối một cá nhân hoặc kế hoạch cụ thể có xu hướng chỉ trích mọi khía cạnh, không chỉ những phần đáng bị chê trách. Điều này dường như giải thích lý do tại sao một số người đã đánh giá khắc nghiệt ngay cả với những điều khoản tốt nhất của Hiến pháp.

Một điều khoản quan trọng quy định rằng Tổng thống, với sự đồng ý và tư vấn của Thượng viện, có quyền ký kết các hiệp ước nếu có sự đồng thuận của hai phần ba số thượng nghị sĩ hiện diện. Việc ký kết hiệp ước là một quyền hạn quan trọng, đặc biệt liên quan đến chiến tranh, hòa bình và thương mại. Quyền này chỉ nên được giao cho những người có năng lực cao và sẽ hành động vì lợi ích quốc gia. Những người soạn thảo Hiến pháp đã cân nhắc kỹ lưỡng vấn đề này. Họ quyết định Tổng thống sẽ được chọn bởi một nhóm cử tri đặc biệt do nhân dân bầu ra, và các thượng nghị sĩ sẽ do các cơ quan lập pháp bang bổ nhiệm. Phương thức này ưu việt hơn so với việc để toàn dân trực tiếp bầu chọn, vì đám đông dễ bị ảnh hưởng bởi sự nhiệt tình hoặc thông tin sai lệch, dẫn đến những lựa chọn không phù hợp.

Các nhóm cử tri và cơ quan lập pháp bang thường bao gồm những công dân thông thái và đáng kính, do đó chắc chắn họ sẽ chọn những nhà lãnh đạo có năng lực và phẩm chất đạo đức cao. Hiến pháp cũng đặt ra giới hạn độ tuổi: Tổng thống phải ít nhất 35 tuổi, và thượng nghị sĩ ít nhất 30 tuổi. Điều này đảm bảo những người được chọn có đủ kinh nghiệm để nhân dân tin tưởng, tránh những người chỉ có vẻ ngoài nổi bật nhưng thiếu thực chất. Cũng như các vị vua sáng suốt có những cố vấn tài năng, Tổng thống và thượng nghị sĩ được chọn theo cách này thường sẽ hiểu rõ nhu cầu quốc gia — ngay cả khi sự việc liên quan đến các bang hay các quốc gia khác — và hành động với sự chính trực.

Việc ký kết hiệp ước đòi hỏi những người am hiểu sâu sắc các vấn đề quốc gia và có khả năng xây dựng một kế hoạch nhất quán theo thời gian. Một cơ quan thay đổi liên tục, như một hội đồng dân chúng, sẽ không thể thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này. Những mục tiêu lớn như hiệp ước đòi hỏi kiến thức, thời gian và nỗ lực bền bỉ. Hiến pháp đảm bảo các thượng nghị sĩ phục vụ đủ lâu để tích lũy chuyên môn và duy trì sự nhất quán bằng cách không thay thế toàn bộ họ cùng một lúc. Điều này giúp duy trì trật tự và tận dụng kinh nghiệm quá khứ.

Một số người cho rằng thương mại và hàng hải không cần một hệ thống ổn định, nhưng họ đã sai. Các hiệp ước và luật pháp cần phối hợp với nhau để hỗ trợ một kế hoạch rõ ràng. Do đó, việc yêu cầu Thượng viện phê chuẩn cả hiệp ước và luật pháp là để đảm bảo mọi thứ được thống nhất.

Khi đàm phán hiệp ước, sự bí mật và tốc độ đôi khi rất cần thiết. Những người nắm giữ thông tin quan trọng chỉ chia sẻ nếu họ tin rằng thông tin sẽ không bị tiết lộ. Tổng thống có thể giữ bí mật dễ dàng hơn so với Thượng viện hoặc một hội đồng lớn. Hiến pháp cân bằng điều này bằng cách cho phép Tổng thống xử lý thông tin bí mật một cách khôn ngoan nhưng vẫn yêu cầu sự phê chuẩn của Thượng viện đối với hiệp ước. Như vậy, hiệp ước được hưởng lợi từ sự cân nhắc kỹ lưỡng và hành động nhanh chóng khi cần thiết. Lịch sử cho thấy sự bí mật và tốc độ là rất quan trọng trong đàm phán, chẳng hạn như khi một sự kiện bất ngờ thay đổi tình hình. Hiến pháp đảm bảo Tổng thống có thể hành động nhanh chóng đồng thời vẫn tham khảo ý kiến Thượng viện khi cần.

Một số người phản đối hệ thống này. Họ lập luận rằng vì hiệp ước có hiệu lực như luật, chỉ các nhà lập pháp mới nên ký kết chúng. Nhưng điều này không đúng. Tổng thống và Thượng viện có thể ký kết hiệp ước một cách hợp pháp, tương tự như cách các nhà lập pháp ban hành luật. Tất cả các cơ quan của chính phủ—hành pháp, tư pháp hay lập pháp—đều có thể tạo ra các quy định có giá trị ràng buộc. Nhân dân có thể yên tâm giao quyền ký kết hiệp ước cho một nhóm riêng biệt mà không cần trao quyền đó cho cơ quan lập pháp.

Những người khác không thích việc hiệp ước trở thành “luật tối cao của đất nước” và luật này không dễ bị thay đổi. Họ cho rằng hiệp ước nên giống như luật thông thường, có thể bị hủy bỏ bất cứ lúc nào. Nhưng hiệp ước là thỏa thuận giữa hai quốc gia, và cả hai bên phải đồng ý để thay đổi hoặc hủy bỏ nó. Nếu chúng ta có thể đơn phương phá bỏ hiệp ước, các quốc gia khác sẽ không tin tưởng chúng ta. Hiến pháp không làm cho hiệp ước khó thay đổi hơn so với  các quy tắc quốc tế hiện hành.

Một số lo ngại rằng Tổng thống và Thượng viện có thể ký kết hiệp ước ưu ái một số bang hơn các bang khác hoặc hành động không trung thực. Nhưng tất cả các bang đều có đại diện bình đẳng trong Thượng viện, và các thượng nghị sĩ được chọn để phục vụ lợi ích của bang mình. Khi đất nước ngày càng thống nhất, các nhà lãnh đạo sẽ tập trung vào lợi ích chung. Tổng thống và thượng nghị sĩ cũng chịu sự ràng buộc của hiệp ước như mọi người khác, vì vậy họ không có lý do để đưa ra các thỏa thuận bất lợi. Ý tưởng rằng họ sẽ hành động không trung thực là khó tin — họ sẽ phải rất tham nhũng, và bất kỳ hiệp ước nào đạt được qua gian lận sẽ vô hiệu theo luật quốc tế.

Về trách nhiệm giải trình, Hiến pháp đảm bảo Tổng thống và thượng nghị sĩ phải chịu trách nhiệm. Họ được thúc đẩy bởi danh dự, nghĩa vụ và tình yêu đối với đất nước. Nếu họ hành động sai trái, họ có thể bị trừng phạt thông qua việc luận tội. Hiến pháp chọn những người có tài năng và chính trực cho các vai trò này, vì vậy chúng ta có thể tin rằng các hiệp ước họ ký kết sẽ là tốt nhất có thể. Nỗi sợ bị trừng phạt và mất danh tiếng cũng giúp giữ họ trong khuôn khổ.

Publius

Nguyễn Huy Vũ dịch và giới thiệu.