Bề ngoài, nguyên tắc đa số quyết định và việc bảo vệ quyền của cá nhân cùng các nhóm thiểu số có vẻ như mâu thuẫn với nhau. Tuy nhiên, trên thực tế, hai nguyên tắc này là những trụ cột song hành nâng đỡ nền tảng cốt lõi của thể chế dân chủ.

Nguyên tắc đa số quyết định là một phương thức để tổ chức bộ máy nhà nước và giải quyết các vấn đề công cộng; nó không phải là một con đường dẫn đến sự áp bức. Cũng như không một nhóm tự phong nào có quyền đàn áp người khác, thì một nhóm đa số – ngay cả trong một nền dân chủ – cũng không nên tước đoạt các quyền và sự tự do cơ bản của các cá nhân hoặc nhóm thiểu số.

Các nhóm thiểu số – dù xuất phát từ nền tảng sắc tộc, tín ngưỡng tôn giáo, vị trí địa lý, mức thu nhập, hay đơn giản là vì họ thuộc phe thua cuộc trong một cuộc bầu cử hoặc tranh luận chính trị – đều có những quyền con người cơ bản được bảo đảm. Không một chính quyền nào, dù được bầu chọn hay không, cũng như không một nhóm đa số nào, có thể tước bỏ các quyền đó.

Các nhóm thiểu số cần đặt niềm tin vào việc chính quyền sẽ bảo vệ các quyền và bản sắc của họ. Khi điều này được đảm bảo, họ có thể tích cực tham gia và đóng góp vào các thể chế dân chủ của quốc gia.

Trong số những quyền con người cơ bản mà bất kỳ chính quyền dân chủ nào cũng phải bảo vệ bao gồm: quyền tự do ngôn luận và biểu đạt; quyền tự do tín ngưỡng và niềm tin; quyền được xét xử công bằng và được bảo vệ bình đẳng theo pháp luật; và quyền tự do tổ chức, phát biểu ý kiến, phản đối và tham gia đầy đủ vào đời sống công cộng của xã hội.

Các nền dân chủ nhận thức rõ rằng một trong những nhiệm vụ cốt lõi của mình là bảo vệ quyền của các nhóm thiểu số trong việc duy trì bản sắc văn hóa, thực hành xã hội, lương tâm cá nhân và hoạt động tôn giáo.

Việc chấp nhận các nhóm sắc tộc và văn hóa có thể bị coi là xa lạ, thậm chí khó hiểu đối với đa số, là một trong những thách thức lớn nhất mà bất kỳ chính quyền dân chủ nào cũng phải đối mặt. Tuy vậy, các nền dân chủ hiểu rằng sự đa dạng chính là một tài sản to lớn. Họ xem sự khác biệt về bản sắc, văn hóa và giá trị không phải là mối đe dọa, mà là một thách thức có thể làm phong phú và củng cố xã hội.

Không thể có một câu trả lời duy nhất cho cách thức giải quyết các khác biệt về quan điểm và giá trị giữa các nhóm thiểu số. Điều duy nhất có thể chắc chắn là: chỉ thông qua tiến trình dân chủ với sự khoan dung, đối thoại và sẵn sàng thỏa hiệp, các xã hội tự do mới có thể đạt được sự đồng thuận, qua đó thực hiện trọn vẹn hai nguyên tắc cốt lõi: đa số quyết định và quyền của thiểu số.

Nguyễn Huy Vũ biên dịch.

Nguồn: Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Lưu tại: www.principlesofdemocracy.org